Uniwersytet Ekonomiczny w Krakowie

PLAN DZIAŁANIA OBRONY CYWILNEJ W PROCESIE (OWSGO)
OSIĄGANIA WYŻSZYCH STANÓW GOTOWOŚCI OBRONNEJ

CHARAKTERYSTYKA STANÓW GOTOWOŚCI OBRONNEJ

W celu zapewnienia zdolności Rzeczypospolitej Polskiej do przeciwdziałania każdej ewentualnej agresji militarnej ze strony któregokolwiek państwa oraz określenia warunków organizowania przygotowań obronnych Rada Ministró w rozporządzeniu z dnia 21 wrześnai 2004 roku określiła stany gotowości obronnej państwa, ich rodzaje i warunki wprowadzenia.
Ustalono następujące stany gotowości obronnej państwa:

1. stan stałej gotowości obronnej państwa;
2. stan gotowości obronnej państwa czasu kryzysu;
3. stan gotowości obronnej państwa czasu wojny;

Stan stałej gotowości obronnej państwa utrzymuje się w czasie pokoju, gdy nie stwierdz się istotnych zagrożeń zewnętrznego bezpieczeństwa państwa. W stanie stałej gotowości państwa realizownae są zadania planistyczne, organizacyjne, szkoleniowe o kontrolne, mające na celu utrzymanie w sprawności systemu obronnego państwa.

Stan gotowości obronnej państwa czasu kryzysu wprowadza się w razie zaistnienia zewnętrznego zagrożenia bezpieczeństwa państwa wymagającego uruchomienia wybranych elementów systemu obronnego lub realizacji zadań ustalonych dla tego stanu. W stanie gotowości obronnej państwa czasu kryzysu są realizowane zadania zapewniające przygotowanie do przeciwdziałania zewnętrznym zagrożeniom bezpieczeństwa państwa oraz usuwanie skutków ich wystąpienia.

Stan gotowości obronnej państwa czasu wojny wprowadza się w celu odparcia bezpośredniej zbrojnej napaści na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub gdy z umów międzynarodowych wynika zobowiązanie do wspólnej obrony przeciwko agresji. W stanie gotowości obronnej państwa czasu wojny realizuje się zadania umożliwiające przeprowadzenie powszechnej mobilizacji, wprowadznie stanu wojennego oraz pełne rozwinięcie systemu obronnego państwa.

Realizację zadań związanych z podwyższaniem gotowości obronnej państwa koordynują ministrowie i wojewodowie zgodnie z rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia 13 stycznia 2004 roku w sprawie ogólnuch zasad wykonywania zadań w ramach powszechnegoobowiązku obrony (Dz.U. Nr 16, poz. 152).

W celu realizacji przedsięwzięć wymienionych powyżej ustala się zestawy zadań, któredzieli się na:

Zestawy zadań przygotowawczych zawierający przedsięwzięcia organizacyjne, planistyczne oraz zapewniające gotowość administracji rządowej i samorządowej, gospodarki narodowej do ciągłego i operatywnego działania. Realizacja przedsięwzięć ujętych w tym zestawie zadań nie narusza realizacji aktualnych planów gospodarczych i budżetu. Potrzebny czas na realizowanie powyższych zadań 10-14 dni.

Pierwszy zestaw zadań zawiera przedsięwzięcia umożliwiające częściowe rozwinięcie potencjału obronnego państwa. Gospodarka narodowa podejmuje realizację zadań obronnych o określonych rozmiarach, następuje rowinięcie sił resortu spraw wewnętrzbych u administracji, jednostek przewidzianych do militaryzacji oraz formacji obrony cywilnej. Ponadto następuje intensyfikacja przygotowań obronnych bez istotnych zmian planów gospodarczych i budżetu. Potrzebny czas na zrealizowniepowyższych zadań 15-20 dni.

Drugi zestaw zadań zawiera zadania stwarzające możliwość przejścia do realizacji PMG, całkowitego rozwinięcia sił resortu spraw wewnętrznych i administracji, formacji OC i realizacji głównych zadan obrony cywilnej. realizacji powyższych zadań powoduje częściowo zmianę planów gospodarczych oraz zwiększenie wydatków z budżetu na zadania obronne. Czas realizacji do 14 dni.

Trzeci zestaw zadań zawiera zadania stwarzające możliwość do pełnego rozwinięcia potencjału obronnego państwa oraz możliwości natychmiastowego przystąpienia do działań bojowych. Realizacja zadań w tym zakresie zakłada ustwowe ograniczenie swobód obywatelskich, rozszeszenie obowiązków obywateli, rozszerzenie uprawnień i obowizków administracji rządowej i samorządowej oraz pełne przestawienie administracji i gospodarki na tory wojenne przy przerwaniu realizacji planów gospodarczych. Czas realizacji 14 dni.

W razie nagłego wybuchu konfliktu może zajść konieczność pełnej realizacji zadań ujętych w zestawach w czasie możliwe najkrótszym.

O OCHRONIE INFORMACJI NIEJAWNYCH
CZ I

A. PODSTAWOWE DEFINICJE

Informacje niejawne - informacje stanowiące tajemnicę państwową lub służbową, niezależnie od formy i sposobu ich wyrażania, także w trakcie ich opracowania; takie, które wymagają ochrony przed nieuprawnionym ujawnieniem.
Tajemnicą państwową - jest informacja określona w wykazie rodzajów informacji, której nieuprawnione ujawnienie może spowodować istotne zagrożenie dla podstawowych interesów Rzeczypospolitej Polskiej, dotyczących porządku publicznego, obronności, bezpieczeństwa, stosunków międzynarodowych lub gospodarczych państwa.
Tajemnicą służbową - jest informacja nie będąca tajemnicą państwową, uzyskana w związku z czynnościami służbowymi albo wykonywaniem prac zleconych, której nieuprawnione ujawnienie mogłoby narazić na szkodę interes państwa, interes publiczny lub prawnie chroniony interes obywateli albo jednostki organizacyjnej.
Informacje niejawne zakwalifikowane jako stanowiące tajemnicę państwową oznacza się klauzulą:
- "ściśle tajne" - w przypadku gdy ich nieuprawnione ujawnienie mogłoby spowodować istotne za­grożenie dla niepodległości, nienaruszalności terytorium albo polityki zagranicznej lub stosunków międzynarodowych Rzeczypospolitej Polskiej albo zagrażać nieodwracalnymi lub wielkimi stratami dla interesów obronności, bezpieczeństwa państwa i obywateli lub innych istotnych interesów państwa, albo narazić je na szkodę w wielkich roz­miarach,
- "tajne" - w przypadku gdy ich nieuprawnione ujawnienie mogłoby spowodować zagrożenie dla międzynarodowej pozycji państwa, interesów obronności, bezpieczeństwa państwa i obywateli, innych istotnych interesów państwa albo narazić je na znaczną szkodę.
Informacje niejawne - zakwalifikowane jako stanowiące tajemnicę służbową oznacza się klauzulą:
- "poufne" - w przypadku gdy ich nieuprawnione ujawnienie powodowałoby szkodę dla interesów państwa, interesu publicznego lub prawnie chronionego interesu obywateli.
- "zastrzeżone" - w przypadku gdy ich nieuprawnione ujawnienie mogłoby spowodować szkodę dla prawnie chronionych interesów obywateli albo jednostki organizacyjnej

Oznaczenie materiału klauzulą tajności polega na umieszczeniu na nim klauzuli tajności.
Wprowadza się następujące oznaczenia klauzul tajności:

1. "OO" - dla klauzuli "ściśle tajne"
2. "O" - dla klauzuli "tajne"
3. "Pf" - dla klauzuli "poufne"
4. "Z" - dla klauzuli "zastrzeżone"

Dokumentem - jest każda utrwalona informacja niejawna, w szczególności na piśmie, mikrofil­mach, negatywach i fotografiach, nośnikach do zapisów informacji w postaci cyfrowej
i na taśmach elektromagnetycznych, także w formie mapy, wy­kresu, rysunku, obrazu, grafiki, fotografii, broszury, książki, kopii, odpisu, wypisu, wyciągu i tłumacze­nia dokumentu, zbędnego lub wadliwego wydru­ku, odbitki, kliszy, matrycy i dysku optycznego, kal­ki, taśmy atramentowej, jak również informacja niejawna utrwalona na elektronicznych nośnikach danych,

Kancelaria tajna to w ogólnym rozumieniu miejsce gdzie gromadzi się i opracowuje dokumenty niejawne. Miejsce gdzie można korzystać z tych dokumentów niejawnych w/g kompetencji a niedostępne dla osób nie mających poświadczenia bezpieczeństwa.

ZAGROŻENIA DLA BEZPIECZEŃSTWA POWSZECHNEGO I ZAGROŻEŃ TERRORYSTYCZNYCH W OBIEKTACH UŻYTECZNOŚCI PUBLICZNEJ ZE SZCZEGÓLNYM UWZGLĘDNIENIEM UCZELNI

1. Groźba zamachu terrorystycznego, to jedna z cech charakterystycznych dla dzisiejszych czasów. Coraz częściej otrzymujemy sygnały, że również Polska nie jest wolna od tego rodzaju zagrożeń. Nigdy jednak nie wiadomo, kiedy i gdzie nastąpi atak terrorystyczny. Skutecznym sposobem obrony przed nim jest odpowiedni poziom przygotowania wszystkich instytucji publicznych i obywateli do działań mających na celu ograniczenie jego skutków, a przede wszystkim możliwości ich wystąpienia.
   Efektywność wszelkich działań ukierunkowanych na przeciwdziałanie aktom terroryzmu jest pochodną skuteczności służb odpowiedzialnych za bezpieczeństwo kraju i gotowości społeczeństwa do wspierania tych działań oraz wzajemnego zaufania i odpowiedzialności za wspólne dobro.
2. Mając na uwadze europejskie doświadczenia z ostatnich miesięcy, dotyczące
   miedzy innymi barbarzyńskich aktów dokonanych w USA, Angli, Hiszpanii i Rosji, należy podjąć wszelkie możliwe działania w sferze informacyjnej i organizacyjnej, poprawiających stan zabezpieczenia Uczelni przed ewentualnym atakiem terrorystycznym. Stan bezpieczeństwa w tym zakresie stanowi pochodną podjętych działań planistyczno-koncepcyjnych oraz edukacyjnych i praktycznych. Dlatego niezbędne jest posiadanie przez każdą uczelnię procedur postępowania i planów działania (ewakuacji) w sytuacjach nadzwyczajnych, zagrażających zdrowiu i życiu ludzi oraz środowisku, takich jak: pożary, powodzie, katastrofy budowlane, ekologiczne i energetyczne, poważne zakłócenie bezpieczeństwa i porządku publicznego, itp., obejmujących swym zasięgiem pracowników i studentów, bazę naukowo-dydaktyczną oraz zaplecze administracyjno-socjalne uczelni. Koniecznością jest również wyjaśnienie przyczyn występowania zagrożeń nadzwyczajnych oraz problemy związane z działaniami ograniczającymi ich skutki, w szczególności dotyczące ataku terrorystycznego i innych zagrożeń.
3. Zagrożenie terroryzmem na terenie uczelni:
   Przesłanki:
   • dostępność oraz autonomia terytorialna (wstęp służb porządku publicznego tylko za zgodą rektora),
   • statystycznie większe zróżnicowanie kulturowe środowiska (łatwy kamuflaż),
   • łatwość stworzenia zagrożenia dla dużej liczby ludzi (uczelnia ze swej istoty jest dużym skupiskiem ludzkim).

Obszary zagrożeń:

• bezpośrednich (potencjalne zamachy na wrażliwe obiekty uczelni i podczas imprez masowych),
• tworzenie atmosfery zagrożenia (oddziaływanie propagandowe, fałszywe alarmy, pogróżki).

1. Zagrożenie od zorganizowanych grup przestępczych na terenie uczelni:
   Przesłanki:
   • łatwy kamuflaż,
   • potencjalny "rynek zbytu narkotyków" (obszar działania zorganizowanej przestępczości w Polsce).

Obszary zagrożeń:

• narkomania.

ROZPORZĄDZENIE RADY MINISTRÓW Z DNIA 16 PAŹDZIERNIKA 2006 R. W SPRAWIE SYSTEMÓW WYKRYWANIA SKAŻEŃ

EDUKACJA DLA BEZPIECZEŃSTWA - "BĄDŹ BARDZIEJ BEZPIECZNY" BĄDŹ PRZYGOTOWANY

Wprawdzie wojna toczy się w Iraku, i Afganistanie ale wydarzenia które miały miejsce w ciągu minionego roku na całym świecie, uświadomiły nam potrzebę konieczności bycia przygotowanym na wypadek nagłego zdarzenia. Nie ma bezpośredniego zagrożenia dla naszego kraju, dlatego informacje mają charakter wyłącznie zapobiegawczy. Terroryzm i bioterroryzm nie może nas jednak zaskoczyć.

BĄDŹ PRZYGOTOWANY

• Jak przygotować się na wypadek nagłego zdarzenia
• Czego będziesz potrzebował - zrób listę kontrolną
• Dom i zabezpieczenie finansowe
• W trosce o zwierzęta
• Dla biznesu
• Notowanie podejrzanych działań
• Bezpieczeństwo kraju

JAK POSTĘPOWAĆ W NIEBEZPIECZEŃSTWIE

• Bądź na bieżąco - uaktualnianie informacji
• Terroryzm
• Zagrożenia biologiczne i chemiczne
• Bezpieczne dostarczanie przesyłek
• Ewakuacja
• Schrony
• Dzieci w szkole
• Osoby starsze
• Gdy nie ma energii elektrycznej
• Utrzymywanie ciepła
• Nie musimy liczyć tylko na siebie - rodzina i sąsiedzi
• Zachowaj spokój - radzenie sobie ze stresem

JAK PRZYGOTOWAĆ SIĘ NA WYPADEK NAGŁEGO ZDARZENIA

Zdarzenia takie mogą wystąpić szybko i bez ostrzeżenia. Planowanie na wypadek jakiegokolwiek niebezpieczeństwa - w tym także katastrof wszystkich klęsk żywiołowych wymaga rozważenia wszystkich możliwych scenariuszy. Jeśli będziesz mógł pozostać w domu, pamiętaj, że elektryczność, woda, ogrzewanie, usługi telekomunikacyjne i transportowe mogą funkcjonować z przerwami albo wręcz nie działać przez długi czas. Specjaliści sugerują, by zaopatrzyć się w odpowiednią ilość jedzenia, wody, lekarstw i innych niezbędnych artykułów, z których będzie mogła korzystać Twoja rodzina. W obliczu bardzo poważnych zagrożeń może dojść do ewakuacji Twojego domu lub całej społeczności lokalnej.

EDUKACJA DLA BEZPIECZEŃSTWA - ZARZĄDZANIE KRYZYSOWE

Konieczność zapewnienia koordynacji działań w sytuacjach kryzysowych była powodem wprowadzenia zmian instytucjonalnych w ramach struktur państwa. Przykładem może być dokonana w 1998 r. zmiana Urzędu Szefa Obrony Cywilnej Kraju w Urząd Zarządzania Kryzysowego i Ochrony Ludności (UZKiOL). Zadania nowego urzędu daleko wykraczały poza sferę „klasycznej” obrony cywilnej i dotyczyły nowej problematyki zarządzania kryzysowego.

Jest to dziedzina. w której w ostatnim okresie zachodzą daleko idące zmiany organizacyjne, ale przede wszystkim legislacyjne. Przez szereg nowych aktów prawnych – a zwłaszcza ustawę o zarządzaniu kryzysowym – tworzy się nowy ogólnokrajowy system bezpieczeństwa powszechnego, ochrony ludności i obrony cywilnej.

PODSTAWOWE DEFINICJE

Zarządzanie kryzysowe to (zgodnie z ustawą o zarządzaniu kryzysowym) działalność organów administracji publicznej będąca elementem kierowania bezpieczeństwem narodowym, która polega na zapobieganiu sytuacjom kryzysowym, przejmowaniu nad nimi kontroli w drodze zaplanowanych działań, reagowaniu w przypadku wystąpienia sytuacji kryzysowej oraz odtwarzaniu infrastruktury lub przywróceniu jej pierwotnego charakteru.

Sytuacja Kryzysowa - należy przez to rozumieć sytuację będącą następstwem zagrożenia i prowadzącą w konsekwencji do zerwania lub znacznego naruszenia więzów społecznych przy równoczesnym poważnym zakłóceniu w funkcjonowaniu instytucji publicznych, jednak w takim stopniu, że użyte środki niezbędne do zapewnienia lub przywrócenia bezpieczeństwa nie uzasadniają wprowadzenia żadnego ze stanów nadzwyczajnych, o których mowa w art. 228 ust. 1 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej.

Infrastruktura Krytyczna - należy przez to rozumieć systemy oraz wchodzące w ich składpowiązane ze sobą funkcjonalnie obiekty, w tym obiekty budowlane, urządzenia, instalacje, usługi kluczowe dla bezpieczeństwa państwa i jego obywateli oraz służące zapewnieniu sprawnego funkcjonowania organów administracji publicznej, a także instytucji i przedsiębiorców.

Infrastruktura krytyczna obejmuje systemy:

a) zaopatrzenia w energię i paliwa,

b) łączności i sieci teleinformatycznych,

c) finansowe,

d) zaopatrzenia w żywność i wodę,

e) ochrony zdrowia,

f) transportowe i komunikacyjne,

g) ratownicze,

h) zapewniające ciągłość działania administracji publicznej,

i) produkcji, składowania, przechowywania i stosowania substancji chemicznych i promieniotwórczych, w tym rurociągi substancji niebezpiecznych;

a) całokształt przedsięwzięć organizacyjnych, polegających na opracowywaniu planów, w tym planów reagowania kryzysowego, i programów, mających na celu optymalne wykorzystanie dostępnych sił i środków w sytuacjach kryzysowych oraz w czasie stanów nadzwyczajnych i w czasie wojny, w zakresie zapobiegania sytuacjom kryzysowym, przygotowania do przejmowania nad nimi kontroli, reagowania w sytuacjach kryzysowych oraz odtwarzania infrastruktury i przywracania jej pierwotnego charakteru,

b) planowanie w zakresie wspierania Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej w razie ich użycia oraz planowanie wykorzystania Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej do realizacji zadań z zakresu zarządzania kryzysowego;